Zakończyło się Ogólnopolskie Forum Integracji Społecznej, odbywające się w dniach 21-25 września 2011 w Zakopanem. Tematem konferencji były różne aspekty wykluczenia społecznego, w tym spowodowanego przez używanie substancji psychoaktywnych.
W ramach konferencji głównej odbywały się liczne panele dyskusyjne, jeden z nich – Współpraca interdyscyplinarna przeciw wykluczeniu społecznemu – koncentrował się na sposobach pomocy osobom, które problemowo używają substancji psychoaktywnych, a także są od nich uzależnione.
Link do wydarzenia
Jacek Charmast – koordynator Biura Rzecznika Praw Osób Uzależnionych – zwrócił uwagę na konieczność wdrażania zintegrowanego modelu systemu leczenia, jaki promuje m.in. Polska Sieć Polityki Narkotykowej (https://politykanarkotykowa.pl), której jest członkiem. Opowiadamy się za humanizacją prawa narkotykowego oraz za humanizacją polskiego systemu leczenia osób uzależnionych. Uważamy, że używanie narkotyków należy do sfery problemów opieki zdrowotnej, lecznictwa, a nie systemu karnego i więziennictwa. System leczenia powinien być skuteczny, zrównoważony, umożliwiający równy dla wszystkich dostęp do terapii substytucyjnej – deklarował Charmast.
Nawoływał również do przeniesienia punktu ciężkości, a przede wszystkim środków NFZ, z leczenia stacjonarnego (ośrodki leczące metodą społeczności terapeutycznych) na inne formy pomocy, w tym przede wszystkim na leczenie ambulatoryjne. O tym jak z problemem narkotyków, uzależniania i problemowego używania substancji psychoaktywnych radzą sobie inne kraje świata mówiła Karolina Walęcik z Global Drug Policy program: Podstawą polityki narkotykowej powinna być wiedza naukowa i pragmatyzm, a nie ideologie i obawy związane z narkotykami. Sektor opieki zdrowotnej i policji powinny ze sobą ściśle współpracować, gdyż przynosi to wymierne, bardzo pozytywne efekty. Jako przykład podała Szwajcarię i Portugalię – kraje, które na skutek wprowadzonych zmian w polityce narkotykowej potrafiły uporać się z problemem zakażeń HIV wśród osób przyjmujących narkotyki dożylnie, a także skutecznie ograniczyć konsumpcję heroiny. Możliwe to było m.in. dzięki wprowadzeniu na szeroką skalę programów redukcji szkód, w tym wymiany igieł i strzykawek, udostępnieniu pokojów iniekcyjnych oraz terapii substytucyjnej.
Redukcja szkód jest dobrym sposobem na zapobieganie wykluczeniu społecznemu. Leczenie substytucyjne stwarza osobom uzależnionym od opiatów możliwość stabilnego, normalnego funkcjonowania w społeczeństwie, tj. podejmowanie aktywności zawodowej, uczestnictwo w terapii oraz bycie pełnoprawnym członkiem rodziny. Z kolei program wymiany igieł i strzykawek znacznie minimalizuje ryzyko zakażenia HIV wśród osób, które nie są w stanie zaprzestać dożylnego przyjmowania narkotyków – podkreśla dyrektor Global Drug Policy program, Kasia Malinowska- Sempruch.
Dodajmy, że w Portugalii posiadanie i używanie wszelkich narkotyków zostało 10 lat temu zdekryminalizowane (tzn. nie podlega prawu karnemu, a jedynie administracyjnemu) natomiast w Szwajcarii, mimo braku dekryminalizacji, legalnie dostępna jest medyczna heroina – dostarczana i kontrolowana przez państwo – podawana najciężej uzależnionym, u których terapia metadonem nie przynosi pozytywnych efektów. Ważną kwestią, którą poruszali słuchacze panelu była organizacja współpracy różnych instytucji, w tym organizacji pozarządowych, na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu. Wśród różnych metod wymieniano Komisje Dialogu Społecznego, organizację Okrągłych Stołów z udziałem ekspertów, a także tworzenie Koalicji Lokalnych.
Jeżeli kilka różnych organizacji ma podobny pomysł na realizację jakiegoś celu to warto w takiej sytuacji utworzyć koalicję i wystąpić razem o przyznanie środków, połączyć potencjał i wspólnie realizować program – sugerowała Renata Durda – kierownik warszawskiej “Niebieskiej Linii”. Spotkanie podsumowała moderatorka panelu Anna Baranowska- Wolnicka – psycholog i psychoterapeuta z Instytutu Psychologii Klinicznej UJ: Dyskusja jaka miała dzisiaj miejsce jest niezwykle ważna. Potrzeba jak najwięcej spotkań, gdzie uświadamia się pewne sprawy i pracuje na konkretach. Zamiast górnolotnych stwierdzeń i generalizacji problemów powinniśmy skupiać się na konkretnych zagadnieniach, które nas otaczają. Przede wszystkim nie rywalizujmy tylko współpracujmy dla dobra rozwiązania problemu, a nie własnej korzyści. Z ogromną przyjemnością informujemy, że na zakończenie konferencji, podczas uroczystej gali, Kasia Malinowska-Sempruch, dyrektor Global Drug Policy program została uhonorowana tytułem LIDER RÓWNYCH SZANS 2011, przyznawanym za szczególną wrażliwość na problemy społeczne. Nagrodę wręczył Pan Marek Domagała, prezes zarządu Fundacji Promocji Inicjatyw Społecznych.
